dinsdag 31 juli 2018

scans van duitse genealogische bronnen


Voor zover mij nu bekend zijn er tenminste drie Duitse takken in mijn genealogie: aan moederszijde Christoffel Lütke uit Borken in het Münsterland, Johan Peter Strüning, mogelijk afkomstig uit de buurt van Waldeck, en aan vaderszijde Aegidius Jaegers, in Birgden (Rheinland) getrouwd met Maria Geertruida Janssen1.

Er zijn veel Duitse genealogische gegevens geïndexeerd op Familysearch, maar helaas met verlies van de bijbehorende scans. Ik heb nog niet anders gezien, dan dat bij een Duitse index het teleurstellende 'No Image Available' (zie afbeelding) getoond wordt.Voor geld zijn weliswaar cd's en dvd's te koop bij het aan de staatsarchieven van NordRhein-Westfalen gelinkte Patrimonium Transcriptum, maar voor - bij voorbeeld - Borken is er nog geen.

Al zoekend op internet vond ik echter enkele relevante sites voor gegevens uit het huidige Nordrhein-Westfalen. Met name de hierna te behandelen site matricula online en de site van de Westfälischen Gesellschaft für Genealogie und Familienforschung (WGGF) in Münster .

Matricula online biedt scans voor genealogische gegevens in o.a. het Münsterland. Zo zijn de 'Kirchenbücher' voor Borken daar te vinden, met de doopinschrijving voor Johannes Christoph Lütke:
Of er achter Lütke nog 'ns' staat, zoals de index opFamilysearch schrijft is niet zeker. Een 's' is gezien het schrift elders op de pagina twijfelachtig. De genealogische vereniging in Borken oppert op de site van de WGGF een afkorting van Lütkemeijer 2. Het laatste woord over deze zaak is nog niet gesproken. 

In Rheinland, het zuidelijke deel van Nordrhein-Westfalen, zijn ook voorouders te vinden: de Jaegers uit Teveren en Birgden. De indexen zijn op familysearch te vinden. Op de site van de Verein für Computergenealogie e.V. zijn interessante links naar gegevens uit Teveren en Birgden te vinden. Helaas heb ik nog geen site kunnen vinden waar de scans op geplaatst zijn. Patrimonium Transcriptum heeft wel de betreffende cd's. 

Van Johannes Petrus Struning vond ik de index van de overlijdensakte op wiewaswie.nl. De akte zelf op Familysearch vermeldde buiten de indexgegevens nog beroep, leeftijd, geboorteplaats en naam van zijn vader. De vermelde geboorteplaats 'Hemjort in het Waldeksche' is vermoedelijk een verbastering van Hemfurth, een dorpje, dat thans deel uitmaakt van de gemeente Edertal, 8 à 10 km zuidelijk van Waldeck. Op de site van het Landeskirchliches Archiv Kassel is (tegen betaling!) het doopboek van Hemfurth (Tauf 1692-1831) in te zien.

Bijvangst: bij de hierboven beschreven zoektocht kwam ik ook een interessant artikel over genealogisch onderzoek in Duitsland van het NGV tegen (skip het inloggen waarom de NGV-site vraagt). 

Links
Archive Standesamt Gangelt Register ab 1798  
KB-Datenerfassungen/Nordrhein-Westfalen/Kreis Heinsberg
Verein für Computergenealogie e.V.
historisch soldatenoverzicht (amateurgenealogie)

Voetnoten
1 De naam Maria Geertruida is voortgezet in de generaties Engels en van den Berg, tot en met mijn grootmoeder Maria Geertruida Maas - van den Berg.
2 Lütkemeijer komt zeer frequent in Borken voor; andere samenstellingen met Lütke komen er niet voor; Lütke als één naam komt twee keer voor, in beide gevallen met voornaam Berndt, maar omdat de achternaam van de moeder verschilt is het niet duidelijk of het twee keer om dezelfde voorvader gaat.

donderdag 26 juli 2018

katholisch, teveren, rheinland, prussia

Op familysearch is - helaas geïndexeerd en niet via scans raadpleegbaar - de doop van Jacobus Jaeger te vinden. Als doopplaats wordt opgegeven: "KATHOLISCH, TEVEREN, RHEINLAND, PRUSSIA".
Heden ten dage zou je opgeven: R.K. Kerk van Sint Willibrord, Teveren, Nordrhein-Westfalen, Duitsland. Jacobus is echter in 1747 gedoopt. De staat Duitsland en de deelstaat Nordrhein-Westfalen bestonden nog in de verste verte niet. Teveren lag toen in het Hertogdom Jülich, één van de vele staatjes in het versnipperde Roomse Rijk van vóór het keizerrijk. Rheinland als staatkundig begrip dateert van na 1822.
Die gesamten preußischen Gebiete wurden zunächst zu zwei Provinzen Großherzogtum Niederrhein und Provinz Jülich-Kleve-Berg zusammengefasst, ab 1822 dann zu einer einheitlichen Rheinprovinz vereinigt.[Anm. 1] Die Provinz bestand aus den Regierungsbezirken Aachen, Düsseldorf, Köln, Koblenz und Trier.[2][4] Speziell für diese Provinz bürgerte sich der Name Rheinland ein, auch in seiner latinisierten Form Rhenania. ( Zie wikipedia Rheinland)