hij 21, zij 38 - familiedrama bij de stoutens

Mijn overgrootmoeder Willemina Geertruida Engels had drie zusters, waarvan er twee, Johanna Cicilia en Adriana Maria met een Hurkmans getrouwd waren en Maria Cornelia, die drie echtgenoten heeft gehad en vóór haar eerste huwelijk een onwettig kind van een onbekende vader heeft gekregen. Van de gezinnen Hurkmans zijn veel foto’s in het familiearchief aanwezig. Van Maria Cornelia heb ik slechts één foto, waar zij zelf op staat. Waar de band het sterkst was is wel duidelijk.

Wat er van de drie zussen Willemina, Johanna en Adriana is overgeleverd, roept het beeld op van degelijke, door-en-door roomse gezinnen, met priester-zonen, nonnen-dochters, en lidmaatschappen van de Derde Orde en de Aartsbroederschap van de Heilige Familie. Het beeld van Maria Cornelia dat gevormd wordt uit de openbare archieven verschilt nogal van dat van haar zusters. Met name haar tweede echtgenoot, Louis Antonietti, zoon van een gipsen-beelden-fabrikant, haar zoon Jean Joseph uit dat huwelijk en haar beroep van ‘kasteleines’ prikkelen tot wilder fantasieën.

Toen ik ontdekte, dat Jean Joseph Antonietti op zijn 21-e met een 38-jarige bruid trouwde wilde ik daar wel meer van weten. Die bruid heette Anna Hendrika Stouten, was geboren in Nieuwveen, een dorpje in het veengebied van Nieuwkoop, dat voor ruim 40% Rooms-Katholiek is. Haar vader Jakobus Hendrikus dreef een winkel in wijn, later in textiel en was agent van een verzekeringsmaatschappij; zoals veel textielhandelaren in de negentiende eeuw ging hij met zijn koopwaar op de rug langs de boerderijen.

Bizar is dat op de trouwdag van Jean en Anna ook Anna’s zus Magdalena (Leen) is getrouwd en wel eveneens te Nieuwveen, dat de echtgenoot van Jean’s moeder, Gerardus Franciscus Donkers, ook getuige was bij het huwelijk van Magdalena, maar dat de ouders van Anna en Magdalena wel bij het huwelijk van Magdalena, maar niet bij het huwelijk van Anna aanwezig zijn. Dat vind ik wel tekenend.

Ook blijkt uit de huwelijksakte en eveneens uit de gegevens uit het bevolkingsregister, dat Anna Hendrika op 20 augustus 1895 naar Utrecht is verhuisd en drie maanden voor haar huwelijk even bij haar ouders is ingetrokken en na haar huwelijk onmiddellijk terug naar Utrecht is verhuisd. Voor eventuele zwangerschap van de bruid zijn overigens geen aanwijzingen te vinden. Het eerstgeboren kind van het echtpaar Antonietti-Stouten is ruim een jaar na het huwelijk geboren te Utrecht.

Via een zoekactie op internet vond ik een artikel getiteld ‘150 Jaar Stouten in Nieuwveen’ op de website van de Historische Kring Liemeer. Dit artikel bevestigde impliciet het beeld dat dochter Anna Hendrika een buitenbeentje van de familie is. Impliciet, omdat Anna Hendrika volkomen genegeerd is in dit artikel: op de foto van de familie Stouten in dit artikel komt Anna Hendrika niet voor, evenmin in de beschrijving, waarin sprake is van vier dochters, waarvan een kloosterlinge was. Uit het bevolkingsregister blijkt namelijk, dat het echtpaar Stouten- van der Linden zes dochters had, waarvan er een jong gestorven is. Het heeft er alle schijn van dat Anna Hendrika bewust buiten beeld is gehouden, wat des te opvallender is door het feit dat de foto te Utrecht is gemaakt, de plaats waar Anna Hendrika en haar gezin woont.

In mijn genealogisch onderzoek is mij meermalen gebleken, dat personen die afwijken van de 'norm' meer reliëf aan de geschiedenis geven. Uit het artikel komen de Stoutens als een door-en-door Roomse familie naar voren, met priesterzonen en een dochter-religieuze, en zelfs met een tijdelijk inwonende pastoor. Een buitenbeentje geeft aan die eigenschap meer accent.  

Maria Engels (Utrecht)

En zo is ook de familie Engels van mijn overgrootmoeder zo'n super-roomse familie, waarvan de leden allemaal lid van de Derde Orde of minstens van de Aartsbroederschap van de Heilige Familie waren. Ik vind het dan boeiend en intrigerend om te weten dat er ook een Maria Cornelia Engels is die vermoedelijk een wildebras is geweest en een zoon heeft die dat waarschijnlijk ook is.