d'alleu of dalleu, wie zal het zeggen?

Mijn overgrootmoeder Willemina Geertruida Engels trouwde na het overlijden van haar eerste man met Theodorus Johannes Dalleu. Toch heb ik de nazaten uit dit huwelijk gekend als d'Alleu, tot ..... ik mij ging verdiepen in de genealogie en de 'verschrijving' opmerkte. In het familiearchief en in het familiedrukwerk is tot op de dag van vandaag de naam uitsluitend  als d'Alleu geschreven.

Er kan echter geen twijfel over bestaan, dat de dochters van Willemina Dalleu-Engels, Marietje en Nellie, de correcte schrijfwijze van hun naam wisten, zoals blijkt uit de ondertekening van hun trouwakten.
Hoewel, je zou bij de handtekening van Marietje uit de aanzet van een kleine letter d, die voorafgaat aan de hoofdletter D kunnen vermoeden, dat zij Dalleu niet haar 'gewone' naam vond.

In de hiernaast afgebeelde ondertrouwkaarten uit 1916 en 1921 laten de dames er geen misverstand over bestaan wat zij de correcte schrijfwijze vinden.




Tekenend is ook, dat bij de volkstelling van 1947 Marietje als haar meisjesnaam d'Alleu opgeeft en dat de naam later door de onderzoekers gecorrigeerd is (Bron: Nederlandse Familienamenbank van het Meertensinstituut).

Merkwaardig is, dat in het genealogisch werk uit 1958 van mijn Oom Thom de naam ook consequent als d'Alleu wordt geschreven. Merkwaardig inderdaad voor een serieus genealoog.

Allen met een 'n' is Alleu

Een opvallende vermelding van de naam d'Alleu - het zetduiveltje heeft er 'Allen' van gemaakt - vinden we in een bericht, vermoedelijk afkomstig uit het 'Familieblad voor het katholieke gezin' (officieel orgaan van de Aartsbroederschap der Heilige Familie, zondagsblad (weekblad) voor het katholiek huisgezin. Van Willemina Dalleu-Engels wordt  vermeld, dat zijn haar gouden jubileum van deze lekenorde viert. Hieruit kunnen we afleiden, dat de naam Dalleu dus al voor het koppel Theodorus Dalleu en Willemina Engels als d'Alleu werd geschreven.

Ook sommige genealogen gebruiken de spelling 'd'Alleu', zoals te zien valt op de gegevens van een bekende genealogische site.

In de familienamenbank van het Meertensinstituut lezen we, dat Dalleu een toponiem is afgeleid van d'Alleu. Bij de volkstelling van 1947 komt de naam d'Alleu één keer in Gelderland; overal elders uitsluitend als 'Dalleu'.

Wie in de familie op het idee is gekomen om de naam Dalleu als d'Alleu te schrijven zullen we misschien nooit achterhalen. Ik vermoed, dat het niet vader Theodorus is geweest. Hij was een eenvoudig man, een schoenmaker die wegens onervarenheid de trouwakten van zijn dochters niet kon ondertekenen. Dat hij in Dalleu een Franse toon herkende lijkt mij onwaarschijnlijk.

Terzijde zij opgemerkt, dat een naamswijziging terug naar d'Alleu wellicht mogelijk is. Op de site van het Ministerie van Justitie en veiligheid staat het volgende:

De naam is verkeerd gespeld (B9)
Is uw achternaam verkeerd gespeld door een fout bij de invoering van de akte van de burgerlijke stand in 1810-1838? Dan kunt u vragen uw naam te wijzigen in de juiste spelling. Dat kan alleen als u aantoont dat de naam in de akten van de burgerlijke stand sinds de invoering daarvan (1810-1838) onjuist is gespeld en in de volgens u juiste spelling sindsdien is gevoerd. Een voorbeeld is dat de naam in plaats van met een ‘t’ met een ‘d’ is geschreven, of in plaats van een ‘ij’ met een ‘y’. Als u aantoont dat u altijd de naam heeft gevoerd in de spelling zoals die gold vóór de invoering van de burgerlijke stand, dan is het mogelijk de naam te wijzigen in de oorspronkelijke spelling.
Bij (kennelijke) schrijf- of spelfouten en kennelijke misslagen in uw naam, kunt u zich richten tot uw eigen gemeente. De ambtenaar van de burgerlijke stand kan deze verbeteren.